Het is begin 2011 als een groepje jonge ambtenaren bij een netwerkborrel staat te klagen. Ons relaas gaat over het feit dat er bij de overheid zo veel wordt gepraat over innovatie, maar zo weinig daadwerkelijk wordt gedaan. Opeens een scherpe opmerking vanuit de groep: ‘Maar wat doen wij dan eigenlijk om dat te veranderen?’ Oei, de vinger op de zere plek … Het wordt ineens heel duidelijk dat we zelf geen haar beter zijn met onze borrelpraat! Hier wordt de kiem gelegd voor Ynnovate: een initiatief om de overheid daadwerkelijk te vernieuwen.
In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, hebben we het Ynnovators Netwerk niet van tevoren bedacht. Het is ontstaan. Graag nemen we je mee in het verhaal van het Ynnovators Netwerk en de vijf dingen die wij hebben geleerd tijdens de totstandkoming ervan. We denken dat ook jij hier veel aan kunt hebben als je bezig bent met innovatie in je eigen organisatie:
1. Een duidelijke visie is essentieel
Dat Ynnovate werd opgestart, was omdat we op zoek waren naar gelijkgestemden binnen de overheid. Zelf merkten we hoe lastig het is om te innoveren in je eentje. Alleen is maar alleen. En dat is zeker het geval als het gaat om vernieuwen in een traditionele omgeving die niet op innoveren is ingericht, zoals de overheid. De eerste stap bij de start van Ynnovate in 2011 was daarom het schrijven van een manifest, waarmee we anderen konden vertellen over onze visie van een innovatieve overheid. Ons doel was en blijft simpel: samen met gelijkgestemden de overheid (en inmiddels ook onderwijs, woningcorporaties en zorg) vernieuwen. Door onze visie op papier te zetten, werd het makkelijker om onze boodschap met anderen te delen en gelijkgestemden te vinden.
2. Focus op het ‘hoe’
We kwamen er snel achter dat er voldoende mensen bij de overheid aan de slag wilden met innoveren. Zij hadden ook meer dan voldoende vernieuwende ideeën. Het probleem was vooral dat die ideeën niet werden gerealiseerd. Hiervoor waren meerdere oorzaken: de ideeën boden niet altijd de oplossing voor een herkenbaar probleem, de urgentie om te innoveren werd niet gevoeld en de organisatiestructuur en -cultuur waren niet gericht op innovatie. Eigenlijk liep iedereen die bezig was met vernieuwing rond met dezelfde vraag: ‘Hoe pak ik het nou aan?’ Door middel van een training gaven we onszelf een manier om het innovatieproces aan te pakken en creëerden we een gezamenlijke werkwijze en bijpassende vaardigheden om te innoveren. Inmiddels is deze aanpak uitgegroeid tot de Ynnovate-methode: een herkenbare en concrete manier om een innovatieproces vorm te geven.
3. Maak jezelf zichtbaar
Door het organiseren van de eerste training ontstond een groep van tien personen die allemaal dezelfde aanpak en vaardigheden hadden geleerd. En de maand daarna kwam er weer een groep van tien deelnemers bij. Een van de deelnemers stelde voor dat we onszelf Ynnovators zouden noemen, zodat voor collega’s en anderen duidelijk werd dat wij hen konden helpen met innovatie en vernieuwing in de organisatie. Dit idee werd direct door de groep omarmd als een krachtige manier om te kunnen communiceren over onze visie en vaardigheden. De naam Ynnovator werd als titel op LinkedIn toegevoegd en de Ynnovators maakten zichzelf zichtbaar in hun organisaties.
4. Laat vaardigheden leidend zijn
De eerste groepen Ynnovators waren een feit en zij waren trots op wat ze hadden geleerd en op hun nieuwe vaardigheden. Door het enthousiasme van de eerste groepen meldden zich al snel meer geïnteresseerden: gelijkgestemden met dezelfde visie van een innovatieve overheid, die ook op zoek waren naar het ‘hoe’, een aanpak.
Deze Ynnovators-to-be kregen de mogelijkheid om toe te treden tot de groep door ook de training te volgen. Iedereen was welkom, maar je moest wel bereid zijn om dezelfde skills te leren. Deelname aan de training is nog steeds een voorwaarde voor toetreding tot het netwerk. Hiermee creëren we openheid in het netwerk terwijl we ook de status en kwaliteit in stand houden.
5. Doe het samen
Hoe dieper je in het innovatieproces duikt, des te meer je zult merken dat het een proces is vol drempels, valkuilen en slagbomen. Het risico daarbij is dat je gedemotiveerd raakt en denkt dat het nooit gaat lukken. Hier zit de ware kracht van het netwerk: je doet het samen! Je bent niet de enige die dit ervaart en zodra Ynnovators op een moeilijk moment in het proces terechtkomen, is er altijd wel iemand die net de dip weer te boven is en de ander erdoorheen kan helpen.
Innoveren, zeker in de publieke sector (overheid, onderwijs, woningcorporaties en zorg), is een proces van vastbijten en volhouden. Samen is de kans groter dat je doorzet, omdat je elkaar gemotiveerd kunt houden tijdens de moeilijkere momenten. Vanuit Ynnovate faciliteren we daarom ontmoeting in het netwerk en het delen van ervaringen, onder andere via de Ynnovators Facebook-groep, de College Coffees en onze jaarlijkse Ynnovators Day.